Historia

Założone 15 sierpnia 1990 roku (dokładnie w 70.- tą rocznicę Cudu nad Wisłą) Towarzystwo Przyjaciół  Fajsławic, stara się na miarę swoich możliwości od prawie 30 lat służyć lokalnej społeczności. Początki pracy organizacji nie były łatwe.

Trzeba było bowiem zdobywać doświadczenia podpatrując działalność

innych towarzystw regionalnych skupionych w Wojewódzkiej Radzie Towarzystw Regionalnych, a co najważniejsze przekonać samorząd gminy do sponsorowania organizacji. Z tych pierwszych lat naszej działalności warto wspomnieć o dobrej współpracy z gminną „Solidarnością” Rolników Indywidualnych, szkołami i kościołem oraz Klubem Inicjatyw Gospodarczych założonym przez śp. Janusza Henryka Stępniaka byłego senatora RP. W latach 1992 – 93 realizowaliśmy wspólnie z Klubem Inicjatyw Gospodarczych pierwszy nasz program grantowy „Fajsławickiego Uniwersytetu Ludowego” nagrodzony w I edycji konkursu EWG – PHARE Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej „Rozwój inicjatyw lokalnych”.

W latach 1992 – 93 realizowaliśmy wspólnie z Klubem Inicjatyw Gospodarczych pierwszy nasz program grantowy „Fajsławickiego Uniwersytetu Ludowego” nagrodzony w I edycji konkursu EWG – PHARE Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej „Rozwój inicjatyw lokalnych”.

W 1993 roku w 130. tą rocznicę tragicznej bitwy pod Fajsławicami 24.VIII1863 r. w Powstaniu Styczniowym zorganizowaliśmy konferencję naukową - pokłosiem której była pierwsza nasza książka bazująca na materiałach z w/w konferencji, będąca monografią tej bitwy.

W 1995 roku wydaliśmy drukiem Zarys historii parafii Fajsławice oraz przeprowadzili we współpracy z prof. Dominikiem Fijałkowskim z UMCS w Lublinie dokładną inwentaryzację przyrodniczą gminy Fajsławice. Efektem tej pracy wspieranej finansowo przez EPCE (Europejskie Centrum Edukacji Ekologicznej we Wrocławiu) była wydana w roku następnym książka: Fajsławice gminą ekologiczną. Środowisko przyrodnicze doliny Marianki.

W 1996 roku opracowaliśmy Cmentarze I wojny światowej w gminie Fajsławice. Ponadto przeprowadzili we współpracy ze Strzyżewickim Towarzystwem Regionalnym i WRTR w Lublinie: „I Sejmik Ekologiczny Towarzystw Regionalnych Lubelszczyzny”. Kolejne 3 Sejmiki Ekologiczne regionalistów organizowaliśmy co 3 - 4 lata we współpracy z towarzystwami regionalnymi w Strzyżewicach i Zwierzyńcu. Ich efektami były także wydawnictwa książkowe. W 1997 roku wydaliśmy kolejne dwie ważne dla społeczności lokalnej książki: Pośród ogródeńka (Monografię Zespołu Śpiewaczego i Kapeli z Siedlisk) oraz Bohaterowie cichego frontu. Okupacja niemiecka i ruch oporu 1939 -1944 w gm. Fajsławice. Z przedsięwzięć pozawydawniczych warto wspomnieć o dużej akcji zadrzewiania gminy, dzięki środkom uzyskanym w konkursach SGP / GEF (Programu Małych Dotacji Globalnego Funduszu Środowiska) i WFOŚiGW w Lublinie. Od 1998 roku rozpoczęliśmy organizowanie corocznych kwest cmentarnych za które do chwili obecnej przeprowadziliśmy renowację kilku nagrobków o znaczeniu historycznym bądź architektonicznym oraz budowę kamiennej drogi na stary cmentarz parafialny. Także od tego roku z inicjatywy ks. proboszcza Władysława Wójtowicza organizowaliśmy niemal corocznie tzw. "Zielniki Fajsławickie" promujące miejscowe zielarstwo, ziołolecznictwo, ekologię - w połączeniu z "białymi niedzielami", sportem i występami artystycznymi. 

W kolejnych latach działalności wydaliśmy drukiem m. in.: Stary cmentarz parafialny w Fajsławicach (2002), Trasę turystyczno – edukacyjną "Dolina Marianki" (2005), "Miejsca pamięci powstania styczniowego w woj. lubelskim" (2007), "Zarys dziejów parafii Fajsławice" (2007), 9 tomików wierszy... Podsumowując samą tylko działalność wydawniczą organizacji (w sumie 34 wydanych tytułów różnorodnych niekomercyjnych, niedochodowych, niskonakładowych książek) stwierdzić można, że jest to znaczące nawet w skali krajowej osiągnięcie - nie tylko służące lokalnej społeczności, ale przede wszystkim promujące gminę Fajsławice i powiat krasnostawski. 

- inwentaryzacja miejsc pamięci Powstania Styczniowego w województwie lubelskim,
- inwentaryzacja pomników i miejsc pamięci narodowej przy szosie Warszawa – Lwów (od Ryk do Hrebennego w woj. lubelskim),
- 4 krajowe konferencje „drzew papieskich”, wraz z inicjatywą drzew zimozielonych pamięci św. Jana Pawła polegającą na wyhodowaniu kilku tysięcy sadzonek 12 gatunków drzew iglastych z nasion wielokrotnie święconych podczas pielgrzymki kanonizacyjnej w kwietniu 2014 roku (o w/w inicjatywie wyraził swoje uznanie potwierdzając to na piśmie Ojciec Święty papież Franciszek),
- konferencje popularnonaukowe historyczne związane z historią parafii, Powstaniem Styczniowym, bitwą pod Fajsławicami 24 VIII 1863 roku, powtórzonymi wyborami do GRN w 1984/85 roku (pierwszy taki przypadek w bloku „państw socjalistycznych”).. Ostatnia z takich konferencji historycznych w kwietniu 2017 roku nosiła tytuł: „Zbrodni ludobójstwa Polaków na Wołyniu nie możemy zapomnieć”,
- spektakle teatralne w reż. Pani Barbary Dobrzyńskiej znanego Teatru Fijewskich z Warszawy w 2017 r. w Woli Idzikowskiej i Chełmie, za środki z Urzędu ds. Kombatantów,